Auteur Traumabehandeling, VIV lid Lies Dekkers – www.elementcoach.nl

Trauma

Het is geen vies woord meer. Steeds meer mensen herkennen en erkennen trauma. Er is meer aandacht voor en er wordt meer over gepraat en geschreven. Ook de neurowetenschappelijke inzichten nemen in rap tempo toe. Men snapt beter hoe de hersenen en het autonome zenuwstelsel werken en hoe die je gevoel, lichaam, emoties en gedrag beïnvloeden. Ik ben heel blij met deze ontwikkeling. Dat heeft een positieve invloed op de ruimte voor traumabehandeling.

Wat me des te meer verbaast, zijn de eenzijdige behandelvormen die in de reguliere GGZ worden ingezet:

• Cognitieve gedragstherapie
• Medicatie
• EMDR
• En de laatste jaren ook schematherapie

Ik mis daarin de lichaamsgerichte benaderingen!
Daarover deze blog: lichaamsgerichte traumabehandeling!

Lies Dekkers

Lies Dekkers, 58 jaar en sinds 2007 zelfstandige in Eindhoven. Al langere tijd lid van zowel de VIV als RBCZ.

Van oorsprong verpleegkundige en na enkele jaren docent en trainer. Rond haar 40e greep het coachvak haar en daarin heeft zij zich gespecialiseerd in lichaamsgerichte traumatherapie. Onder andere middels opleidingen gebaseerd op Somatic Experiencing en NARM (Neuro Affectieve Relationele Model). Beide zijn lichaamsgerichte benaderingen van traumatherapie.

In mijn praktijk komen mensen met een:

• shocktrauma zoals een ongeval, overval, natuurramp of medisch trauma  etc.;
• ontwikkelingstrauma of emotioneel trauma door verwaarlozing, misbruik of een zieke, afwezige of getraumatiseerde ouder etc.

Wat is een trauma eigenlijk?

Allereerst: trauma is geen ziekte.

Een paar definities op een rijtje:

• “In de psychiatrie en psychologie wordt de term trauma gebruikt wanneer iemand na een schokkende gebeurtenis blijft steken in gevoelens van angst, woede of eenzaamheid. De gebeurtenis is in dat geval zo ongewoon, pijnlijk, schokkend of extreem dat het niet lukt om ermee om te gaan.” GGZ Drenthe internet;
• “Trauma is het verlies van de verbinding met het hier en nu.”
  [Bessel van der Kolk, psychiater en schrijver van Traumasporen];
• “We spreken van trauma wanneer een gebeurtenis te snel, te plotseling of te heftig is en we daar niet adequaat op kunnen reageren. In plaats van te kunnen vechten of te vluchten kan het lichaam niets anders doen dan bevriezen.”
  [Peter Levine, grondlegger van Somatic Experience en schrijver van De tijger ontwaakt en De stem van je lichaam].

Ik wil daaraan toevoegen dat bij specifiek ontwikkelingstrauma er niet is voldaan aan de basisbehoeften: verbinding, afstemming, vertrouwen, autonomie en liefde-seksualiteit. Lees hierover meer in “Ontwikkelingstrauma helen (NARM) van Laurence Heller en Aline LaPierre.

Traumatische ervaringen kunnen leiden tot emotionele, psychische, maar ook tot lichamelijke klachten. Zo kun je problemen hebben met jezelf en je omgeving en minder regie hebben over je gevoelens en gedrag.

Symptomen en klachten bij trauma

• extreem reactief zijn, angsten en paniek, in het hoofd leven;
• existentiële hulpeloosheid, vertwijfeling en depressies;
• diepe gevoelens van vervreemding en dissociatie;
• overactiviteit, bindingsangst en overgevoeligheid;
• slapeloosheid en vermoeidheid;
• chronische pijn, fibromyalgie, migraine, nek- en rugklachten;
• problemen met het immuunsysteem en de endocriene klieren. Etc.

Waarom is een psychische behandeling niet voldoende?

Mensen die in in een praktijk van een lichaamsgerichte (trauma)therapeut komen hebben vaak al een hele weg afgelegd. Dat geldt ook voor de mensen die in mijn praktijk komen. Ze hebben vaak al een hele geschiedenis in de reguliere GGZ en vele artsen of therapeuten bezocht. En waarom komen ze dan nog bij mij? Voor behandeling van de overige klachten, restklachten. ‘Ik ben wel stappen vooruit gekomen, maar ik ben er toch nog niet van af.”

Hoe dat kan? Traumatische ervaringen kunnen leiden tot emotionele, psychische, maar ook tot lichamelijke klachten. Daar heb ik inmijn praktijk aandacht voor en worden met een lichaamsgerichte traumabehandeling aangepakt.

Wat ik vaak hoor is dat ze iets gehoord of gelezen hebben over Somatic Experiencing of het boek “Traumasporen” dat veel herkenning en hoop gaf. Er vallen zoveel kwartjes!

Mensen herkennen het gedrag en de fysieke reacties, emoties en gevoelens en weten wat ze gemist hebben in de behandelingen tot nu toe. Enkel de oorzaak weten of het doornemen van het trauma verandert vaak weinig aan hun klachten en dagelijks leven.

“ Traumasymptomen ontstaan niet door de gebeurtenis. Ze ontstaan wanneer de restenergie van de ervaring niet ontladen is uit het lichaam. De energie blijft gevangen in het zenuwsysteem waar het chaos veroorzaakt in het lichaam en het denken.” [Peter Levine]

Bij Somatic Experiencing gebruik je hulpbronnen om de “Window of Tolerance” te vergroten. De veerkracht waarin iemand zich veilig en verbonden kan voelen. Vanuit dat gebied heb je veel meer mogelijkheden van gedrag tot je beschikking.

Wat is de meerwaarde van lichaamsgerichte behandeling?

Je hebt je lichaam nodig om energie te ontladen, reacties af te maken of ervaringen te integreren. Als je lichaam bevriest bij een traumatische gebeurtenis, wordt het autonome zenuwstelsel hoog geactiveerd en je leefwereld beperkt.

De Polyvagaaltheorie stelt dat er een relatie is tussen het autonome zenuwstelsel en ons sociale gedrag. De theorie verklaart dat langdurende stress en traumatische ervaringen veranderingen teweegbrengen in het autonome zenuwstelsel die moeilijk terugkeren naar een staat van vertrouwen en rust. Met alleen gesprekken voeren zal dat niet gebeuren. 

Met lichaamsgerichte traumabehandeling wordt er stap voor stap een gevoel van veiligheid gecreëerd, door te vertragen en verbinding aan te gaan. Er worden hulpbronnen ingezet, ruimte gegeven voor ontlading en nieuwe ervaringen worden geïntegreerd en belichaamt.

Ik ga met mijn cliënten op zoek naar het gezonde deel, normaliseer dat, laat ze nieuwe perspectieven ontdekken en geef ze de ruimte om te spelen en experimenteren.

In onderstaand filmpje vind je heldere uitleg over het effect van chronische stress en trauma op ons zenuwstelsel.

Onderstaand plaatje geeft nog een keer weer hoe ons autonome zenuwstelsel reageert op gevaar, zoals in het filmpje over de Polyvagaal Yheorie wordt uitgelegd.

Trauma is heel gewoon en hoort bij het leven. Laat helder zijn dat alleen praten of mentaal werken bij trauma onvoldoende werkt, omdat trauma zich manifesteert in het autonome zenuwstelsel. Werken als traumatherapeut en gebruikmaken van lichaamsgerichte traumabehandeling vraagt om gerichte scholing.

Pas het niet toe als je er niet veel van weet, want opnieuw beschadigen of herbeleving ligt op de loer.

Mijn advies is: verwijs door naar iemand die lichaamsgerichte traumabehandeling verzorgt als traumatherapeut.

Denk bij lichaamsgerichte traumatherapie aan:

• Somatic Experiencing
• NARM (NeuroAffectieve Relational Model)
• ISP ( Integrale Somatische Psychotherapie)
• Tuningboard
• EMI (Eye Movement Integration)
• EFT ( Emotional Freedom Techniques
• TRE (Tension & Trauma Releasing Exercises)
• Of neem contact op met Lies Dekkers

Lees ook onze aanverwante blog: ‘Trauma wordt genetisch doorgegeven’